Διοικητική Μεταρρύθμιση
Ο Πρόεδρος μας αναφέρθηκε σε κοντόφθαλμες λογικές κάποιων που ήθελαν να ακυρώσουν των Καποδίστρια στην περιοχή τους. Ωστόσο ας αναφερθούμε και σε λογικές κάποιων που επένδυσαν στον Καποδίστρια 2 θέτοντας μόνοι τους τα γεωγραφικά όρια των «δουκάτων» τους για να στηρίξουν τις επιδιώξεις τους. Οι τοπικές κοινωνίες ανησυχούν… Δεν το βλέπουν κάποιοι; Και οι τοπικές κοινωνίες δεν «στηλώνουν τα πόδια» τους επειδή κάποιοι «κοντόφθαλμα» αντιδρούν, αλλά γιατί δεν θέλουν να περάσουν σε μία αβέβαια κατάσταση χωρίς σχέδιο, χωρίς πόρους, και κυρίως να το προχωρήσουν χωρίς να τους ρωτήσουν. Και αυτό το επέτεινε η πρόταση του ΙΤΑ (διότι για πρόταση επρόκειτο και όχι για μελέτη με 2 σελίδες για κάθε νομό χωρίς τεκμηρίωση!) που ήταν επιεικώς απαράδεκτη και δεν τιμούσε κανέναν μας. Δεν δέχονται οι τοπικές μας κοινωνίες χωρίς να αναλυθούν τα δεδομένα, χωρίς να τους παρουσιαστεί ένα σχέδιο να τολμήσουν και είναι λογικό. Η ανασφάλεια είναι πολύ μεγάλη και επιτάθηκε με τους χειρισμούς μέσω δημοσιευμάτων. Το θέμα δεν είναι μόνο οικονομικό με τη λογική που κάποιοι προσπάθησαν να επιβάλουν: «πόσα θέλετε για να συμφωνήσετε;» αλλά βαθύτατα πολιτικό με το τι κράτος θέλουμε, πώς θα το σχεδιάσουμε και με τι ανθρώπινους πόρους και αυτό διέπνεε την απόφαση που λάβαμε στην Κυλλήνη. Κατέθεσα αναλυτικά τόσο στην ΤΕΔΚ Κοζάνης όσο και στα δύο προηγούμενα μας συνέδρια τις απόψεις μου γραπτώς στο Προεδρείο. Επειδή δεν θέλω να κουράσω θα επαναλάβω μόνο ότι στην Κυλλήνη κατέθεσα «σχεδιάζουμε με δεδομένα Καποδίστρια α’, μιλάμε για Καποδίστρια β’ και στην ουσία αυξάνουμε άγαρμπα την αβεβαιότητα του συστήματος ιδιαίτερα στους μικρούς, θα μου επιτρέψετε να πω, «υπό απορρόφηση», ΟΤΑ.» Ένα χρόνο μετά το μόνο που καταφέραμε είναι να στρέψουμε όλη μας την ενέργεια στο να πείσει ο ένας τον άλλον για ένα σχέδιο που δεν υπήρξε ποτέ και να αφεθούν οι Δήμοι μας χωρίς πυξίδα ιδιαίτερα για το ΕΣΠΑ. Ας μαθαίνουμε τουλάχιστον όλοι μας από τα λάθη μας...
Αγαπητοί συνάδελφοι,
Η ανάπτυξη δεν μπορεί να οδηγείται από αυτούς που είναι πιστοποιημένοι ή από αυτούς που έχουν την απαραίτητη πρόσβαση στις πιστοποιημένες δομές [κάνουμε φυσικά την παραδοχή ότι όλοι λειτουργούν καλοπροαίρετα και ότι τα έργα δεν μοιράζονται κατά το δοκούν]. Η ανάπτυξη πρέπει να οδηγείται από τις διαμορφωμένες, διαπιστωμένες ανάγκες ανά Περιφέρεια. Αφού έχουμε μία λειτουργούσα διαμορφωμένη δομή από τη διαχείριση του 3ου ΚΠΣ ας την ενισχύσουμε ή ας την βελτιώσουμε εάν κρίνουμε ότι δεν λειτουργεί όπως θα θέλαμε. Ας μην αυξάνουμε συνεχώς τα επίπεδα ελέγχου και την εμπλοκή της δυναμικής των ΟΤΑ και των δομών τους σε χρονοβόρες πιστοποιήσεις χωρίς νόημα.
Χρειαζόμαστε ουσία ως αυτοδιοίκηση και επιτρέψτε μου να μιλήσω με τα δεδομένα της περιοχής μου και όχι με τα δεδομένα των μεγαλουπόλεων.
Γιατί δεν ενισχύουμε πολύ απλά τις ΤΥΔΚ; Γιατί δεν προχωράμε στα οριζόντια μοντέλα υποστήριξης; Δεν γνωρίζουμε μήπως; Πληθώρα κατατιθεμένων προτάσεων υπάρχει. Δεν συνεχίζω περισσότερο την ανάλυση για οικονομία του χρόνου αλλά εάν θέλετε είμαι στη διάθεσή σας. Απλά θα σας πω ότι το Μάιο του 2007, όχι του 2008, κατέθεσα ως όφειλα στην ΤΕΔΚ πρόταση οριζόντιας πιστοποίησης όλων των ΟΤΑ η οποία και βελτιωμένη θα παρουσιαστεί και από τον Πρόεδρο της ΤΕΔΚ Κοζάνης. Ακόμη όμως και αυτήν την πρόταση με την περίφημη απόφαση του Υπουργείου Οικονομικών του Ιανουαρίου του 2008 περί πιστοποίησης την ακυρώνουμε ως προσπάθεια.
Αντιληφθήκαμε ότι καταργείτε ο ουσιαστικός ρόλος των οργάνων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης; Ποιος εγκρίνει δημοπρατήσεις έργων, συμβάσεις, κλπ; Εάν δεν έχουν ιδία άποψη τα ίδια όργανα του δημοκρατικού προγραμματισμού ποιοι θα έχουν; Δηλαδή δεχόμαστε να αποδυναμώνετε η φέρουσα ικανότητα παραγωγής έργων των ΟΤΑ μας; Συνάφελφοι είναι και αυτές πολιτικές ισχυροποίησης των Δήμων μας και όχι μόνο οι γεωγραφικές και πληθυσμιακές συναθροίσεις τους.
1. η κατάργηση της υποχρεωτικότητας πιστοποίησης των ΟΤΑ τουλάχιστον. Ας παραμείνει εάν θέλουν για τις δομές των ΟΤΑ και για τις λοιπές δομές που δεν είναι ΝΠΔΔ. Διότι με αυτόν τον τρόπο στο επόμενο συνέδριο θα υπάρξει αναφορά σε ποσοστά που δίνονται στους ενδιάμεσους οι οποίοι όντας πιστοποιημένοι υλοποιούν έργα και θα μιλάμε και για καθυστερήσεις και για σπατάλη του ΕΣΠΑ.
2. η άμεση ενίσχυση των ΤΥΔΚ και πιθανώς η διοικητική αναδιάρθρωσή τους (ανήκουν στις Περιφέρειες και όχι στους ΟΤΑ παρόλο που εξυπηρετούν τους ΟΤΑ). Για κάποιους εδώ μέσα δεν γίνεται αντιληπτή η λειτουργία και η σημασία των ΤΥΔΚ για την Περιφέρεια. Είναι φυσικό διότι έχουμε διαφορετικές ταχύτητες στους ΟΤΑ μας. Είμαι σίγουρος όμως ότι όλοι θέλουμε να βελτιωθούν τα πράγματα και η ΚΕΔΚΕ πρέπει να συνεχίζει να εργάζεται προς αυτήν την κατεύθυνση.
Αγαπητό Δ.Σ. της ΚΕΔΚΕ παρακαλώ για να μην αναγκαστεί να ξαναμιλήσει ο Πρόεδρος μας ευγενικά για …«παντογνώστες» των υπουργείων που προκαλούν «ισχυρά εμφράγματα» με τις παλινωδίες τους… όταν αντιλαμβανόμαστε ότι κάτι είναι λάθος ας το καταργούμε ή ας το βελτιώνουμε και όχι να έχουμε αντιπαραθέσεις διότι δεν έχουμε την πολυτέλεια να εμπλεκόμαστε στις διαδικασίες τους αλλά θέλουμε ουσία. Έχουμε πολύ δουλειά εάν θέλουμε να είμαστε ήσυχοι με τη συνείδησή μας και να καταστήσουμε την αυτοδιοίκηση πυλώνα ευημερίας των πολιτών μας. Και σε αυτό το εγχείρημα δεν υπάρχουν μονόδρομοι…
Μέλος Δ.Σ. ΤΕΔΚ Κοζάνης
Κατέθεσα προηγουμένως δίπλα, στον παράλληλο κύκλο των αναπτυξιακών προγραμμάτων μία πρόταση για ενσωμάτωση στο Ειδικό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Τοπική Αυτοδιοίκηση και Προστατευόμενες Περιοχές» να προβλεφθούν ονομαστικά και οι ενεργειακές περιοχές που πλήττονται από την εξόρυξη ορυκτών καυσίμων κατά αντίστροφη αναλογία διότι και αυτές πρέπει είναι «προστατευόμενες» περιοχές μάλιστα με τις ίδιες δράσεις που προβλέπονται στην εισήγηση σας (ενημέρωση- ευαισθητοποίηση, παρακολούθηση, αποκατάσταση, αναβάθμιση, πρόληψη, προφύλαξη, προώθηση της τοπικής βιώσιμης ανάπτυξης).
Θα παρακαλούσα να μεριμνήσετε ως αρμόδια θεματική επιτροπή της ΚΕΔΚΕ για την ενσωμάτωση των απόψεων μου σε συνεργασία με την αντίστοιχη επιτροπή αναπτυξιακών προγραμμάτων. Εάν δεν θέλετε να ενσωματώσετε την πρότασή μου τότε θα παρακαλούσα να υπάρξει παρόμοιο Ειδικό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα το οποίο να υλοποιηθεί ταυτόχρονα και όχι αργότερα.
Επίσης πρότεινα, όπως η ΚΕΔΚΕ παρενέβη για τις πληττόμενες από τις περσινές πυρκαγιές περιοχές να επέμβει και με ειδική ενίσχυση των δικών μας περιοχών που είναι επίσης πληττόμενες από τη δραστηριότητα των ορυχείων του λιγνίτη. Στο σχεδιαζόμενο συνέδριο για την ενέργεια θα παρακαλούσα να υπάρξει σχετική διαβούλευση με την ΤΕΔΚ Κοζάνης ώστε το συνέδριο να εμπεριέχει ειδικό κύκλο και για τις τοπικές κοινωνίες που πλήττονται από την δραστηριότητα της ΔΕΗ.
Θα μπορούσατε να συνδράμετε στα θέματα περιβάλλοντος αναφορικά με τα χωριά μας που αναγκαστικά μετεγκαθίστανται, με τη συμμετοχή της στον προγραμματισμό της μετεγκατάστασης οικισμών της Κοζάνης ώστε να μπορούν να γίνουν εθνικό έργο επίδειξης για περιβαλλοντικά θέματα της ελληνικής αυτοδιοίκησης για το μέλλον.
Πυρηνική Ενέργεια
Εδώ και ένα χρόνο έχει μπει η πυρηνική ενέργεια στο προσκήνιο με δημοσιεύματα πρόσφατα και του αρμόδιου υπουργού. Πριν από ένα χρόνο μάλιστα μνημονεύονταν πάντα μέσω δημοσιευμάτων και ορισμένες περιοχές μετρώντας, κατά την άποψή μου, τα αντανακλαστικά τους. Σε ένα από αυτά τα δημοσιεύματα ήταν και η περιοχή μου.
Αλήθεια δεν πρέπει η ΚΕΔΚΕ να απαντήσει αποφασιστικά σε αυτό το θέμα; Θα παρακαλούσα να το δείτε με προσοχή.
Ανακύκλωση και περιβάλλον
Θεωρώ ότι πρέπει η αυτοδιοίκηση με κεντρικό σχεδιασμό να μπει στο θέμα της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης για θέματα ανακύκλωσης διότι είμαστε πολύ πίσω. Πρέπει να υπάρξει ειδικό πρόγραμμα που να φτάνει στον τελευταίο πολίτη.
Δημήτρης Μαυροματίδης
Μέλος Δ.Σ. ΤΕΔΚ Κοζάνης
Ηλεκτρολόγος Μηχανικός
Στην σημερινή εισήγηση σας γίνεται αναφορά για “…Απασχόληση – κοινό επιχειρησιακό πρόγραμμα ΚΕΔΚΕ – ΟΑΕΔ...”. Αλήθεια γνωρίζουμε πραγματικά τι συνέβη με τις Τοπικές Πρωτοβουλίες Απασχόλησης; Γνωρίζετε τα γραφειοκρατικά προβλήματα που ανέκυψαν, σε τέτοιο μάλιστα βαθμό που είχαμε καθυστερήσεις, αστοχίες και προβλήματα. Καμιά σχέση δεν έχουν οι υλοποιούμενες Τοπικές Πρωτοβουλίες Απασχόλησης με αυτά που πραγματικά θα έπρεπε να είναι παρά τις φιλότιμες προσπάθειες όλων των τεχνοκρατικών στελεχών φορέων και διαχειριστικών αρχών.
Κατέθεσα στη Κυλλήνη γραπτώς και θα ξαναθέσω εδώ σύντομα ένα ζήτημα που είναι και πρόταση:
«Τα εργαλεία για την υλοποίηση πραγματικών συμφώνων απασχόλησης και τοπικών πρωτοβουλιών των προηγμένων ευρωπαϊκών χωρών απέχουν πολύ από αυτά που έχουμε εμείς σήμερα (ΟΑΕΔ). Δηλαδή πρακτικά δεν έχουμε εργαλεία σε θεσμικό επίπεδο ως αυτοδιοίκηση. Ο ΟΑΕΔ έχει μπλέξει σε μία γραφειοκρατικού τύπου διαδικασία παρόλο που τα στελέχη του καταβάλουν φιλότιμες προσπάθειες να βοηθήσουν την απασχόληση.
Σήμερα οι Τοπικές Πρωτοβουλίες Απασχόλησης εάν δεν απέτυχαν, επί της ουσίας τουλάχιστον δεν απέδωσαν τα αναμενόμενα. Έχουμε να αντιμετωπίσουμε αλλαγή νοοτροπίας, θεσμικό πλαίσιο που αυτοαναιρείται (ξεχωριστές επιδοτήσεις μέσα από τις ΤΠΑ και αυξημένες ανταγωνιστικές από τον ίδιο των ΟΑΕΔ!), κλπ
Θα καταθέσω μία πρόταση αναφορικά με τους άξονες που προδιαγράφονται για την ενίσχυση των τοπικών στρατηγικών απασχόλησης που είναι η δημιουργία πραγματικού παρατηρητηρίου απασχόλησης. Δεν μιλάμε για μία απλή σύζευξη ανέργων και επιχειρήσεων αλλά για δυναμικό εργαλείο, web based, με δυνατότητες ανεύρεσης στοιχείων που να είναι ένα προγραμματικό εργαλείο για την αυτοδιοίκηση.
Προτείνω, ξανά όπως και πριν ένα χρόνο, τη δημιουργία μίας ενιαίας πλατφόρμας σε επίπεδο ΚΕΔΚΕ όπου οι ΤΕΔΚ θα συνεισφέρουν σε συνεργασία με τους αρμόδιους φορείς και θα διαχειρίζονται τα ζητήματα που αναλογούν τα γεωγραφικά όρια του νομού τους για τα οποία είναι πολιτικά υπεύθυνες. Θα έχουν αυτόνομη δυνατότητα παρέμβασης μέσω μίας διαρκούς ομάδας εργασίας σε επίπεδο Νομού. Έτσι θα δίνεται η δυνατότητα στις ΤΕΔΚ και τους φορείς να συλλέγουν και να τροφοδοτούν με στοιχεία το σύστημα. Ταυτόχρονα η ΚΕΔΚΕ θα το τροφοδοτεί με τα αποτελέσματα αναλύσεων και μελετών σε επίπεδο χώρας.
Σε αυτό το σύστημα τα δημοτικά και κοινοτικά γραφεία ενημέρωσης για την απασχόληση, άρθρο 75 του νέου Δημοτικού και Κοινοτικού Κώδικα, θα μπορούσαν να έχουν πρόσβαση κατά παρόμοιο τρόπο με τα ΚΕΠ.
Δηλαδή στην ουσία θα χτίσουμε ένα σύστημα δυναμικό, το οποίο δεν θα είναι στατικό, θα τροφοδοτείται με στοιχεία και θα έχει διττό ρόλο: αφενός μεν την δυνατότητα σύζευξης εργοδοτών και ανέργων - υποαπασχολουμένων και αφετέρου ένα αξιόπιστο εργαλείο λήψης πολιτικών αποφάσεων. Άρα θα διαρθρώνεται σε τρία επίπεδα: ΚΕΔΚΕ, ΤΕΔΚ, ΟΤΑ.»
Κυρίες και κύριοι,Ορθώς στην σημερινή εισήγηση σας γίνεται αναφορά για άμεση αναδιάρθρωση της λειτουργίας του ΟΑΕΔ. Ορθώς μιλούμε για διαμόρφωση Περιφερειακών & Τοπικών Σχεδίων δράσης για την απασχόληση. Εκτιμώ ότι πρέπει άμεσα να δρομολογηθεί ειδικό θεματικό συνέδριο της ΚΕΔΚΕ για την απασχόληση για να περάσουμε το μήνυμα ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση ιδιαίτερα σήμερα αφουγκράζεται, αγχώνεται και δρα για την απασχόληση και κυρίως για να γίνουμε πιο συγκεκριμένοι προς όφελος της αυτοδιοίκησης, δηλαδή των δημοτών μας. Αυτές είναι πρωτοβουλίες για να κάνουμε την αυτοδιοίκηση ισχυρή και όχι τα περί μερικής απασχόλησης και Stage που δεν χρειάζεται να τονίζονται από την Τοπική Αυτοδιοίκηση διότι, ας το ομολογήσουμε, είναι μεγάλο πρόβλημα σήμερα. Η ευελιξία που χρειάστηκε ο ιδιωτικός τομέας για να είναι ανταγωνιστικός κάποτε ας μην συνεχίζει να «ποτίζει» την τοπική αυτοδιοίκηση.
Αναγνώριση προϋπηρεσίας «Καποδιστριακών επιστημόνων»
Παρακαλώ εάν μπορείτε να εξετάσετε το παρακάτω ζήτημα (είχα στείλει επιστολή στην Επιτροπή Θεσμών και στον Νομικό Σύμβουλο της ΚΕΔΚΕ την 30-11-07):
Σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 2738/1999 (Φ.Ε.Κ. 180/Α΄/9-9-1999) «Συλλογικές διαπραγματεύσεις στη δημόσια διοίκηση, μονιμοποίηση συμβασιούχων αορίστου χρόνου και άλλες διατάξεις» και της αρίθμ. 31945/13-9-1999 εγκυκλίου του ΥΠ.ΕΣ.Δ.Δ.Α. μονιμοποιήθηκαν όσοι παρακολούθησαν και ολοκλήρωσαν το πρόγραμμα κατάρτισης και απόκτησης επαγγελματικής εμπειρίας άνεργων επιστημόνων αποφοίτων Α.Ε.Ι. & Τ.Ε.Ι., σε θέματα Τοπικής Αυτοδιοίκησης & Τοπικής Ανάπτυξης. Ένα πρόγραμμα που υλοποιήθηκε από το Υπουργείο Εσωτερικών Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, το Υπουργείο Εργασίας & Κοινωνικών Ασφαλίσεων, την Κ.Ε.Δ.Κ.Ε., τον Ο.Α.Ε.Δ. και την Ε.Ε.Τ.Α.Α. βάσει προγραμματικής σύμβασης.
Παρόλο που η παρακολούθηση αυτού του προγράμματος αποτελούσε προϋπόθεση για την μονιμοποίηση των άνεργων επιστημόνων αποφοίτων Α.Ε.Ι. & Τ.Ε.Ι., εντούτοις δεν αναγνωρίσθηκε ως προϋπηρεσία ο χρόνος παρακολούθησης των προγράμματος. Θα πρέπει να επισημανθεί ότι το πρόγραμμα περιελάμβανε και πρακτική άσκηση στους νεοϊδρυθέντες Δήμους.
Για το λόγο αυτό με την παρούσα επιστολή ζητείται η αναγνώριση του χρόνου παρακολούθησης του προγράμματος ως προϋπηρεσία. Το πρόγραμμα είχε συνολική διάρκεια 2.264 ώρες, από τις οποίες 600 ώρες ήταν θεωρητική κατάρτιση και 1.664 πρακτική εφαρμογή και εκτελέστηκε για λογαριασμό της ΚΕΔΚΕ από την ΕΕΤΑΑ. Η υλοποίησή του ξεκίνησε τον Αύγουστο του 1998 και ολοκληρώθηκε τον Νοέμβριο του 1999. Συνοπτικά περιλάμβανε θεωρητική κατάρτιση 4 μηνών και πρακτική κατάρτιση στους νεοσύστατους κατά βάση Δήμους η οποία ήταν κατ’ ουσία κανονική εργασία.
Το θέμα είναι γνωστό στο ΥΠΕΣΔΔΑ.
Σημειώνεται ότι οι Μηχανικοί ΠΕ λόγω της υποχρεωτικής ασφαλίσεως τους στο ΤΣΜΕΔΕ, για να αποκτήσουν έναρξη επαγγέλματος, κατά τη διάρκεια του προγράμματος πλήρωσαν τις εισφορές τους με δικές τους δαπάνες ενώ το πρόγραμμα κάλυπτε μόνο την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη για τις υπόλοιπες ειδικότητες.
Με την παρούσα ζητείται να προβλεφθεί σχετική νομοθετική ρύθμιση ώστε το παραπάνω χρονικό διάστημα να αναγνωριστεί ως προϋπηρεσία στο δημόσιο.
Σημειώνω ότι το θέμα δεν τέθηκε από μέρους μου στον κύκλο για τα θεσμικά ζητήματα στο συνέδριο της Κυλλήνης λόγω του θέματος μας που ήταν η διοικητική μεταρρύθμιση. Στη διάθεσή σας για οποιαδήποτε διευκρίνιση.
Αναγνώριση προϋπηρεσίας υπάλληλων ΚΕΠ
Οι υπάλληλοι των ΚΕΠ διορίσθηκαν ως μόνιμοι υπάλληλοι μέσω προκηρύξεων ΑΣΕΠ έχοντας ως απαραίτητη προϋπόθεση συμμετοχής τους σε αυτές την προυπηρεσία τους στο ΚΕΠ. Η προυπηρεσία αυτή δεν αναγνωρίσθηκε έως και σήμερα από το καθ’ ύλην αρμόδιο Υπουργείο με ισχυρισμούς που δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα όπως ότι δεν συνέτρεχαν σωρευτικά προϋποθέσεις του νόμου 3205/03 που αφορά την αναγνώριση προϋπηρεσίας και είναι οι εξής:
Ι) δεν υπήρχε απασχόληση κατά το σύνηθες δημοσιουπαλληλικό ωράριο,
Το ωράριο λειτουργίας των ΚΕΠ, οι χώροι εργασίας και το είδος των συμβάσεων των Υπαλλήλων δεν καθορίσθηκαν από αυθαίρετες πρωτοβουλίες των ίδιων των υπαλλήλων αλλά από οδηγίες του αρμόδιου Υπουργείου τις οποίες τώρα αμφισβητεί.
Είναι οφθαλμοφανές πως οι λόγοι που επικαλέσθηκε το αρμόδιο Υπουργείο Εσωτερικών τους αναιρούν άλλα Υπουργεία αφού πρώην υπάλληλοι των ΚΕΠ διορίσθηκαν σε δημόσιους φορείς και η προϋπηρεσία τους αναγνωρίσθηκε χωρίς να υπάρξει το παραμικρό κώλυμα (όπως το Υπουργείο Οικονομικών, Παιδείας). Ο λόγος που το Υπουργείο Εσωτερικών δεν προβαίνει σε αυτή τη ρύθμιση όπως όλοι καταλαβαίνουν είναι καθαρά οικονομικός. Οι υπάλληλοι των ΚΕΠ ζητούν δικαίωση μέσω νομοθετικής ρύθμισης για την αναγνώριση της προϋπηρεσίας τους.
Τα πράγματα διαφοροποιήθηκαν σήμερα.
Επειδή σήμερα καλούμαστε σύμφωνα με την εισήγηση σας, να διεκδικήσουμε ώριμες λύσεις για επιμέρους περιβαλλοντικά ζητήματα με στόχο την προστασία του περιβάλλοντος, την ποιότητα ζωής και την αειφορία επιτρέψτε μου να θέσω ένα ειδικό θέμα.
Επειδή η ενέργεια είναι στην κορυφή πια των θεμάτων αντιμετώπισης μιας κοινωνίας γνωρίζετε τι συμβαίνει στην ενεργειακή λεκάνη Κοζάνης – Φλώρινας; Γνωρίζεται τι πρόβλημα υπάρχει με τη ρύπανση; Θέλετε να επεκταθώ μήπως; Γνωρίζετε ότι υπάρχουν περιβαλλοντικά επεισόδια που εάν ήταν σε μια άλλη αστική περιοχή θα είχαμε άλλου είδους παρεμβάσεις; Τι είναι οι πολίτες των λεκανοπεδίων; Πολίτες Ω κατηγορίας;
Προτείνω στο Ειδικό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Τοπική Αυτοδιοίκηση και Προστατευόμενες Περιοχές» να προβλεφθούν ονομαστικά και οι ενεργειακές περιοχές της Αρκαδίας της Κοζάνης και της Φλώρινας κατά αντίστροφη αναλογία διότι και αυτές πρέπει είναι «προστατευόμενες» περιοχές μάλιστα με τις ίδιες δράσεις που προβλέπονται στην εισήγηση σας (ενημέρωση- ευαισθητοποίηση, παρακολούθηση, αποκατάσταση, αναβάθμιση, πρόληψη, προφύλαξη, προώθηση της τοπικής βιώσιμης ανάπτυξης). Αυτό όφειλα σίγουρα να το προτείνω πρώτα στο Δ.Σ. της ΤΕΔΚ στην οποία συμμετέχω. Αλλά μόλις σήμερα, στο παρόν συνέδριο, διαβάσαμε το επιμέρους αναπτυξιακά προγράμματα που προβλέπονται στην εισήγηση σας διότι μόλις μας δόθηκαν. Και επειδή η εισήγηση σας θα συμπεριληφθεί στα συμπεράσματα του Συνεδρίου θα ήθελα να ενσωματωθεί η παρούσα πρόταση. Εάν απαιτηθεί από μέρους σας θα προταθεί και στο Δ.Σ. της ΤΕΔΚ Κοζάνης.
Εάν δεν θέλετε να ενσωματώσετε την πρότασή μου επειδή αφορά περιοχές NATURA τότε θα παρακαλούσα να υπάρξει παρόμοιο Ειδικό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα το οποίο να υλοποιηθεί ταυτόχρονα και σίγουρα όχι αργότερα με το προτεινόμενο.
Επίσης θα προτείνω κάτι ακόμη. Η ΚΕΔΚΕ έχει αποδείξει ότι παρεμβαίνει εκτάκτως όταν απαιτείται. Υπάρχει η δυνατότητα η ΚΕΔΚΕ να εφαρμόσει τις πολιτικές της στα θέματα περιβάλλοντος αναφορικά με τα χωριά μας, με τη συμμετοχή της στον προγραμματισμό της (αναγκαστικής) μετεγκατάστασης οικισμών της Κοζάνης ως εθνικό περιβαλλοντικό έργο επίδειξης (demonstration project) της ελληνικής αυτοδιοίκησης για το μέλλον. Σας καλώ να συμμετέχετε και να δημιουργηθεί με τη συμβολή της ΚΕΔΚΕ ένα έργο καλής πρακτικής. Για λόγους οικονομίας χρόνου σταματώ εδώ, εάν χρειαστείτε περισσότερη ανάλυση σε επίπεδο επιχειρησιακού σχεδιασμού είμαι στη διάθεσή σας.
Δημήτρης Μαυροματίδης
Μέλος Δ.Σ. ΤΕΔΚ Κοζάνης
Ηλεκτρολόγος Μηχανικός
Αναλυτικά για την περίπτωση Β.2 αναφέρονται για τη Δυτική Μακεδονία μόνο οι παρακάτω περιοχές:
B2.3 Πιέρια - Βέρμιο – Καϊμακτσαλάν – Έδεσσα – Βέροια – Νάουσα
Β2.4 Καστοριά – Φλώρινα – Πρέσπες
Προβλέπεται για τις παραπάνω περιοχές της περίπτωσης Β2 μεταξύ άλλων:
«Συγκρότηση τοπικών πολυθεματικών δικτύων και βελτίωση της προσβασιμότητας μεταξύ των πόλων και των πόρων που τα συγκροτούν με περιβαλλοντικά ήπιες παρεμβάσεις στις οδικές συνδέσεις.»
Και ρωτώ: δεν έχουμε εμείς ως περιοχή επενδύσει συστηματικά ως Κοζάνη και ως Δυτική Μακεδονία σε αυτά τα δίκτυα; Δεν υπάρχει επαρκές δίκτυο με επαρκείς «πόρους» για
• τα χωριά του Βοϊου
• το Άσκιο – Δυτική Εορδαία,
• ή την παραλίμνια περιοχή που περιλαμβάνει τους αναγνωρισμένους πόλους Αιανής, Σιάτιστας, Βελβεντού, Σερβίων, Κοζάνης με πληθώρα στοιχείων για συνεισφορά;
• Δεν είναι εναλλακτική μορφή τουρισμού, με αποδεδειγμένο μοναδικό περιβαλλοντικό ενδιαφέρον η περιοχή που δραστηριοποιείται η ΔΕΗ, το ενεργειακό λεκανοπέδιο; Εγώ προσωπικά είχα την τύχη να παρουσιάσω πριν μερικά χρόνια στην Αθήνα τα θέματα περιβαλλοντικού τουρισμού σε συσχέτιση με το λιγνίτη και σας πληροφορώ ότι είχε μεγάλη επιτυχία με αρκετά σχολεία τα οποία ήρθαν οργανωμένα για επίσκεψη (εάν θέλετε απευθυνθείτε στους ξενοδόχους της Εορδαίας).
Δεν είναι το θέμα ότι κάποιος σε επίπεδο σχεδιασμού μπορεί να αγνοήσει ήδη τη σημερινή κατάσταση στην περιοχή μας. Πρόκειται για κάτι πολύ χειρότερο: ότι μπορεί να την περιορίσει σε οικονομικούς πόρους. Κάποιοι ελπίζουν ότι θα διαχειριστούν τα χρήματα από όλα τα πιθανά επιχειρησιακά σχέδια με το νομό Κοζάνης να είναι απών και την Περιφέρεια μας μερικώς συμμετέχουσα. Δηλαδή με απλά λόγια δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε. Εάν οι προτάσεις μας δεν γίνουν αποδεκτές πρέπει να αντιδράσουμε και να αντιδράσουμε με έντονο τρόπο. Δεν πρέπει να είμαστε ανεκτικοί σε φαινόμενα υποβάθμισης του μέλλοντος της περιοχής μας. Μήπως η μη ένταξη είναι σχεδιασμένη γιατί προβλέπονται πιθανά άλλες δράσεις για την περιοχή μας χωρίς να ερωτηθούμε (παραπέμπω σε δημοσιεύματα του τελευταίου έτους).
Αναφορικά με την κατηγοριοποίηση για τις ειδικές μορφές τουρισμού:
Πέραν του ότι η Κοζάνη και Πτολεμαϊδα δεν περιλαμβάνονται στα αξιόλογα αστικά κέντρα για τα δίκτυα πολιτιστικού τουρισμού δεν προσδιορίζονται με σαφήνεια περιοχές. Εκεί δηλαδή που έχουμε πλεονέκτημα ομογενοποιούμαστε με τις άλλες περιοχές.
Στο ίδιο σχέδιο κατηγορηματικά αναφέρεται ότι «Δεν προβλέπεται η ανάπτυξη νέων χιονοδρομικών κέντρων». Αυτό πρέπει να αλλάξει σε «δεν προβλέπεται ο σχεδιασμός νέων χιονοδρομικών κέντρων» διότι εδώ εμείς έχουμε ήδη μία σχεδιαζόμενη επένδυση στο Βελβεντό η οποία δεν πρέπει να χαθεί.
Εκτίμηση μου είναι ότι το προτεινόμενο σχέδιο είναι ένα ευχολόγιο. Για παράδειγμα στο ειδικό άρθρο για τις «ειδικές και τεχνικές υποδομές» προβλέπεται «Προώθηση της ένταξης του σιδηροδρόμου στη διακίνηση τουριστών – επισκεπτών». Δεν χρειάζεται να σχολιάσουμε τι συμβαίνει σήμερα στην Πτολεμαϊδα και Κοζάνη. Και για να κατανοήσετε το μέγεθος των πιθανών συνεπειών της περιοχής μας στην χώρα με την «βαριά» βιομηχανία της να είναι η τουριστική προβλέπεται η επάρκεια σε:
(Α) Μεταφορικές υποδομές (όπου μεταξύ άλλων προβλέπεται η «Προώθηση της ένταξης του σιδηροδρόμου στη διακίνηση τουριστών – επισκεπτών»! )
(Β) Σταθμοί εισόδου
(Γ) Ύδρευση
(Δ) Διαχείριση υγρών και στερεών αποβλήτων
(Ε) Ενέργεια
(ΣΤ) Τηλεπικοινωνίες
(Ζ) Υγεία
Επισημάνσεις εστιασμένες στην περιοχή μας:
• Εάν μπει το ερώτημα ποιες περιοχές θα πρέπει να χρηματοδοτηθούν κατά προτεραιότητα για να ενισχύσουμε την τουριστική μας βιομηχανία τότε η περιοχή μας θα είναι πρακτικά εκτός για τις παραπάνω υποδομές και λειτουργία δικτύων και θα οδηγηθούμε ως περιοχή σε συρρίκνωση. Δηλαδή κινδυνεύουμε να υποβαθμιστούμε ακόμη περισσότερο διότι, κατά την αθηνοκεντρική αντίληψη που διαπνέει τους συντάκτες του σχεδίου, δεν έχουμε θάλασσα.
• Οι λόγοι εξαίρεσης της περιοχής του ενεργειακού λεκανοπεδίου και των όμορων πρακτικά περιοχών προκύπτει ανάγλυφα όταν διαβάσει κανένας την αναφορά «Επίλυση συγκρούσεων με άλλες χρήσεις» και ειδικότερα το σημείο «Β. Τουρισμός – Εξόρυξη:… Η επέκταση της δραστηριότητας στις περιοχές αυτές και σε τμήματα που εντοπίζονται νέα κοιτάσματα, είναι δυνατή ύστερα από συνεκτίμηση κοινωνικών, οικονομικών και περιβαλλοντικών (εφαρμογή σύγχρονων μεθόδων εξόρυξης, επεξεργασίας, μεταφοράς, διαχείρισης αποβλήτων, περιορισμού / αντιμετώπισης των οχλήσεων και αποκατάστασης του τοπίου) παραμέτρων.» Δηλαδή θα δημιουργούνταν ένα ακόμη αγκάθι νομικό και αναπτυξιακό για την απρόσκοπτη εκμετάλλευση του λιγνίτη και τη δραστηριότητα των ΑΗΣ της περιοχής μας.
• Ρωτώ ποιο επενδυτικό τουριστικό σχέδιο με ανταγωνιστική διαδικασία χρηματοδότησης θα έχει την τύχη να προκριθεί στο Ν. Κοζάνης ; Κανένα πρακτικά αν διαβάσετε προσεκτικά το άρθρο 9 περί «ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΚΑΙ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΕΙΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΥΠΟΔΟΜΩΝ ΣΤΑΘΕΡΟΥ ΠΑΡΑΘΕΡΙΣΜΟΥ» όπου μάλιστα δεν υπάρχει καμιά ρητή αναφορά για τη Δυτική Μακεδονία σε συνδυασμό και με την αναφορά για χρηματοδότηση από τον αναπτυξιακό νόμο.
• Και επειδή κάποιοι θα θεωρήσουν πιθανόν στα παραπάνω ίχνη υπερβολής θα πω πολύ απλά ότι στους καιρούς που διανύουμε οφείλουμε να είμαστε προσεκτικοί και να προβλέπουμε εγκαίρως τη διασφάλιση των δίκαιων αιτημάτων μας, ιδίως όταν πρόκειται για ειδικά χωροταξικά που είναι η βάση της ανάπτυξης της χώρας μας, και όχι να επιζητούμε κατόπιν τροποποιήσεις επί του σχεδίου στο μέλλον. Π.χ. για την κατηγορία Β2 προβλέπεται «Ενίσχυση του προσανατολισμού των συνεχιζόμενων ευρωπαϊκών προγραμμάτων για τον αγροτικό χώρο (Leader+, ΟΠΑΑΧ) προς μια ολοκληρωμένη αγροτική ανάπτυξη, πέραν της αποκλειστικής χρηματοδότησης καταλυμάτων.» Όλοι μας γνωρίζουμε τη συνεισφορά του ΟΠΑΑΧ στις δημόσιες επενδύσεις και του Leader στις ιδιωτικές. Τι θα γίνει το 2013 στον επόμενο σχεδιασμό θα παλεύουμε να βάζουμε πιθανόν προσθήκες;
Ας μην θεωρήσουμε απλοϊκά ότι λίγο πολύ προβλέπονται όλες οι περιοχές στο σχέδιο αυτό διότι είναι λάθος. Μπορεί όλες οι περιοχές να αναφέρονται γενικά ως ορεινές π.χ. και να δίνονται κάποιες κατευθύνσεις σημαντικές ή μη. Επειδή όμως προβλέπεται στο ίδιο σχέδιο «Στις περιπτώσεις περιοχών που εμπίπτουν σε περισσότερες, της μιας, κατηγορίας ακολουθούνται σωρευτικά οι σχετικές κατευθύνσεις χωρικής οργάνωσης και ανάπτυξης του τουρισμού που δίδονται ανά κατηγορία περιοχών» εμείς οφείλουμε να εντάξουμε τις περιοχές μας που έχουν τις δυνατότητες ευκρινώς με αναφορά στις παραπάνω κατηγορίες και ιδιαίτερα στην κατηγορία Β2 όπως ανέφερα παραπάνω που είναι και η πρόταση μου στο παρόν Δ.Σ..
Τα πράγματα είναι πολύ πιο σοβαρά από ότι νομίζουμε και χρειάζεται πάλη από όλους τους φορείς.
Μαυροματίδης Δημήτρης
Μέλος Δ.Σ. ΤΕΔΚ Κοζάνης
Η ΚΕΔΚΕ έχει ανακοινώσει την έναρξη εκπόνησης διαδικασία για τη διαμόρφωση του Συστήματος Επιβεβαίωσης της Διαχειριστικής Επάρκειας των δυνητικών Δικαιούχων των Έργων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, που θα διεκδικήσουν πόρους από τα συγχρηματοδοτούμενα Επιχειρησιακά Προγράμματα του Ε.Σ.Π.Α. και γι’ αυτό ζητά να συμπληρωθεί το Τεχνικό Δελτίο Καταγραφής στοιχείων που αφορούν την Τεχνική και Οικονομική Υπηρεσία των Ο.Τ.Α. του Νομού. Μάλιστα θα ενεργοποιήσει και την προβλεπόμενη από το νόμο συγκρότησης Ομάδων Υποστήριξης στις Τ.Ε.Δ.Κ.
Θυμίζω ότι το Μάιο του 2007 καταθέσαμε πρόταση για την οριζόντια πιστοποίηση των ΟΤΑ «Προετοιμασία για τη συμμετοχή των ΟΤΑ Ν. Κοζάνης στην 4η Προγραμματική Περίοδο». Το θέμα συζητήθηκε σε συνεδρίαση του περασμένου Ιουλίου όπου λάβαμε και απόφαση. Πρέπει να εξετάσουμε εάν η ΚΕΔΚΕ με την ΕΕΤΑΑ προχωρεί στα εγχειρίδια διαδικασιών για όλους τους ΟΤΑ της χώρας και στη δημιουργία ομάδας υποστήριξης. Εάν ισχύει τότε θα πρέπει να αποφύγουμε διπλές ενέργειες από το ανάλογο έργο της ΤΕΔΚ (διαδημοτικό Θησέας). Προτείνω το παραπάνω να εξεταστεί από μέρους μας. Δηλαδή να δούμε εμείς ως ΤΕΔΚ το τι σχεδιάζεται γιατί οι «καποδιστριακοί» ΟΤΑ μας ανησυχούν. Επίσης με την 4670/ΕΥΣ 551/1-2-08 Εγκύκλιο του ΥΠΟΙΚΟ προβλέπεται: «Ειδικότερα σε ότι αφορά στην κατηγορία φορέων που ενδιαφέρονται για επιβεβαίωση τύπου Α, θα πρέπει να υπάρχει συγκροτημένη Τεχνική Υπηρεσία, η οποία θα πρέπει να διαθέτει σχετική αρμοδιότητα επίβλεψης – παρακολούθησης δημόσιων έργων / τεχνικών μελετών και διενέργειας αντίστοιχων διαγωνισμών. Η υπηρεσία αυτή θα πρέπει να είναι στελεχωμένη κατ’ ελάχιστο με τρεις υπαλλήλους ΠΕ ή ΤΕ (μονίμους ή αορίστου χρόνου) εκ των οποίων οι δύο υποχρεωτικά διπλωματούχοι μηχανικοί Πολυτεχνείου ή Πολυτεχνικής Σχολής ή μηχανικοί πτυχιούχοι ΤΕΙ.» Πρακτικά σημαίνει ότι όποιος Δήμος δεν έχει Τεχνική υπηρεσία δεν μπορεί να πιστοποιηθεί για επιβεβαίωση τύπου Α δηλαδή για έργα με τεχνικό αντικείμενο (δημόσια έργα υποδομής). Είναι θέμα προς διερεύνηση…. Αντιλαμβάνεστε ότι εδώ υπάρχει ζήτημα πολύ σημαντικό εάν αποκλειστούν από την αρχή με αυτόν τον «εύσχημο» τρόπο οι καποδιστριακοί ΟΤΑ.
Ακόμη και για την περίπτωση επιβεβαίωσης τύπου Β (προμήθειες και υπηρεσίες) θα πρέπει να υπάρχει αντίστοιχη οργανική μονάδα (για τη διενέργεια διαγωνισμών και ανάθεση / παρακολούθηση συμβάσεων) αποτελούμενη κατ’ ελάχιστο από τρεις υπαλλήλους (μονίμους ή αορίστου χρόνου) εκ των οποίων ένας υποχρεωτικά ΠΕ
Συνάδελφοι πρακτικά μιλάμε για διαφαινόμενο πρόβλημα στους Καποδιστριακούς ΟΤΑ και προφανώς το εγκεκριμένο έργο από το Θησέα (εισήγηση σχετική το Μάιο του 07) ίσως να πρέπει να επανεξετασθεί.
Ειδικότερα θα πρέπει να έχουμε ένα κοινά αποδεκτό «εργαλείο» της Τοπικής Αυτοδιοίκησης για το νομό μας για να αναβαθμίσουμε και να συντονίσουμε τον πολιτισμικό πλούτο της περιοχής μας.
Σημειώνεται ότι ένα από τα βασικότερα προβλήματα είναι η αποσπασματικότητα των δράσεων, εκδηλώσεων και συγκέντρωσης των πρωτογενών χαρακτηριστικών του πολιτισμικού μας πλούτου.
Για παράδειγμα θα μπορούσαμε να συντονίζουμε στο μέτρο του δυνατού τις εκδηλώσεις του καλοκαιριού σε συμφωνία με τους ΟΤΑ έτσι ώστε ένας επισκέπτης να μπορεί με ένα ερώτημα μέσα από μία βάση – πύλη, που έχουμε πολλές, να βλέπει τις εκδηλώσεις συντονισμένα στο νομό. Π.χ. μπορεί τη Δευτέρα το βράδυ να υπάρχει μία συναυλία στο αμφιθέατρο Ποντοκώμης, την επόμενη το πρωί ο πολιτιστικός σύλλογος Καστανιάς να έχει επίδειξη του λαογραφικού του μουσείου, το απόγευμα παραδοσιακοί χοροί στην Αιανή, κλπ. Έτσι ένας επισκέπτης θα μπορούσε να επισκεφτεί για ένα τετραήμερο το Νομό με ένα σχετικά πλήρες πρόγραμμα εφόσον το επιθυμεί. Θεωρώ λοιπόν ότι είναι απαραίτητο να έχουμε έστω έναν συντονισμό υπό την έννοια της υπόδειξης - συμβουλής και όχι της άδειας, προφανώς, για να έχουμε πιο οργανωμένη επισκεψιμότητα και μεγαλύτερη επιτυχία στην προβολή του νομού μας και της περιοχής μας.
Επίσης με την ίδια λογική θα μπορούσαμε να οργανώσουμε πολιτιστικά γεγονότα εστιασμένα σε ένα αντικείμενο με τη συμμετοχή περισσότερων του ενός πρωτοβάθμιων συλλόγων. Π.χ. Η ιστορία των πετράδων θα μπορούσε να γίνει με επίδειξη έργων το πρωί στο Τσοτύλι, με παρουσίαση ιστορικών στοιχείων στο λαογραφικό μουσείο της Σιάτιστας και με διάλεξη π.χ. στις οργανωμένες εγκαταστάσεις ενός γειτονικού Δήμου, κλπ Το παραπάνω χρειάζεται το συντονισμό της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Πολύ περισσότερα θα μπορούσαμε να κάνουμε. Βήμα πρώτο η συμμετοχή μας στην ΕΠΤΑΚ. Τα υπόλοιπα είναι μέρος ενός κοινού προγραμματισμού ...
Στην κοινή συνάντηση στην Αθήνα κατέθεσα την πρόταση για τη διοργάνωση άμεσα ενός αναπτυξιακού συνεδρίου σε συνεργασία με τη Ν.Α. με κορυφαίο ζήτημα τον Τοπικό Πόρο Ανάπτυξης και τη μεταλιγνιτική περίοδο. Ζητούμενο ένα «αναπτυξιακό συμβόλαιο» το οποίο να καταλήγει σε σαφείς προσδιορισμένες δράσεις μεγάλης προστιθέμενης αξίας για την περιοχή (π.χ. Πανεπιστήμιο, Τεχνολογικό Πάρκο, Real Estate επιχείρηση αξιοποίησης εδαφών, κλπ) που να συνδυάζει ανθρώπινους και οικονομικούς πόρους.
Η συνδιοργάνωση ενός αναπτυξιακού συνεδρίου για τη ΔΕΗ με συνιστώσες (Τοπικό Πόρο, Περιβάλλον, μεταλιγνιτική περίοδο) νομίζω ότι είναι επίκαιρη όσο ποτέ (θυμίζω όσα κατέθεσα γραπτώς τον Ιούνιο του 07 στο παρόν Δ.Σ. με τίτλο «Σχέσεις ΔΕΗ και Τοπικής Αυτοδιοίκησης»).
Ζητούμενο: Η χάραξη αξιόπιστης και σταθερής περιβαλλοντικής πολιτικής από τους τοπικούς φορείς του Νομού Κοζάνης με την ύπαρξη μιας ολοκληρωμένης πρότασης περιβαλλοντικής διαχείρισης.
Ιδίως σε ότι αφορά την ποιότητα του αέρα, που αποτελεί και το μείζων πρόβλημα της περιοχής, τα τελευταία χρόνια παρατηρείται η ανάθεση συχνά αλληλεπικαλυπτόμενων μελετών και ερευνητικών προγραμμάτων χωρίς απτά αποτελέσματα σε ότι καμία από τις πραγματοποιηθείσες μελέτες δεν κατέστη δυνατό να απεικονίσει πλήρως τα περιβαλλοντικά χαρακτηριστικά της περιοχής, ενώ πολλές από αυτές πιθανόν να οδηγήθηκαν και σε αντικρουόμενα συμπεράσματα. Επίσης η μη συνεργασία των φορέων δίνει την αίσθηση στους πολίτες της κατασπατάλησης ανθρώπινων και οικονομικών πόρων...
Σήμερα στην περιοχή υπάρχουν διαφορετικά δίκτυα μέτρησης της ατμοσφαιρικής ποιότητας (ΔΕΗ, Πανεπιστήμιο, ΤΕΙ και ενδεχομένως και από άλλους φορείς) τα οποία είναι προσανατολισμένα στις απαιτήσεις του κάθε φορέα και σίγουρα κανένα από αυτά δεν μπορεί από μόνο του να απαντήσει χωρικά και ποιοτικά στα αναβαθμισμένα ερωτήματα των πολιτών και φορέων.
Προτείνω τη δημιουργία ενός γνωμοδοτικού συμβουλίου περιβαλλοντικής πολιτικής το οποίο θα δρα σαν υποστηρικτικό όργανο στους φορείς, ενώ θα μπορεί να θέτει στόχους ανάλογα με τις προκύπτουσες ανάγκες.
Ενδεικτικά θα μπορούσα να αναφέρω μια σειρά μέτρων που θα μπορούσαν να στοχεύουν στην ολοκληρωμένη περιβαλλοντική διαχείριση από τους αρμόδιους φορείς της περιοχής καθώς και την απρόσκοπτη πρόσβαση των πολιτών στην διαθέσιμη πληροφορία. Τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν είναι:
- Καταγραφή των σχετικών μελετών
- Συλλογή όλων των πρωτογενών στοιχείων, αποτελεσμάτων και συμπερασμάτων των πραγματοποιηθεισών μελετών
- Ενδελεχής επεξεργασία από εξιδανικευμένο προσωπικό των αποτελεσμάτων με σκοπό να εκτιμηθεί ολοκληρωμένα η εικόνα των περιβαλλοντικών συνθηκών του νομού
- Παρουσίαση ολοκληρωμένων συμπερασμάτων, προτεραιοτήτων, καθώς και στοχευμένων μελλοντικών δραστηριοτήτων (ανεξάρτητα από το φορέα υλοποίησης)
- Αναλυτική εκτίμηση των επιπτώσεων στους κατοίκους της περιοχής καθώς και στην οικονομική δραστηριότητα / περιφερειακή ανάπτυξη.
- Επέκταση του δικτύου μέτρησης της ατμοσφαιρικής ποιότητας σε όλους τους ενεργειακούς δήμους (στα απαραίτητα Τοπικά Διαμερίσματα) καθώς και κεντρική διαχείρισή του συμπληρωματικά με τα υπάρχοντα
- Ανάπτυξη συστήματος ολοκληρωμένης περιβαλλοντικής διαχείρισης με άμεση πρόσβαση του κοινού.
Πριν μπω στην ουσία της κουβέντας μας θέλω να επισημάνω μια αλήθεια:
Όσες φορές οι τοπικές κοινωνίες άφησαν μακριά προσωπικές αντιπάθειες, τοπικιστικές διαφορές, κομματικές αντιπαραθέσεις βγήκαν κερδισμένες. Για να δείξουμε τι μπορούμε να πετύχουμε όταν όλοι είμαστε ενωμένοι και ξεκάθαροι στις θέσεις μας με γνώμονα μόνο το συμφέρον των δημοτών μας παραθέτω συνοπτικά τα γεγονότα όπως καταγράφονται από τα γραπτά:
- Φεβρουάριος 2007, Δημοτικό Συμβούλιο τοποθέτησή μας: «Θεωρώντας δεδομένο (ότι στο προηγούμενο Δημοτικό Συμβούλιο της 12.02.07 ως έκτακτο θέμα) πήραμε απόφαση για την κατάθεση ένστασης ως Δ.Σ. στη Ν.Α. Κοζάνης με το αιτιολογικό ότι εάν η υποβληθείσα Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων δεν περιλαμβάνει τη μετεγκατάσταση της Ποντοκώμης να μην γίνει δεκτή καταθέσαμε μεταξύ άλλων εγγράφως τις παρακάτω προτάσεις:
- Προτείνουμε για το Μαυροδένδρι την εκπόνηση πραγματικής μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων που θα λαμβάνει υπόψη τη σημερινή λειτουργία της ΔΕΗ και την αναμενόμενη επιβάρυνση του περιβάλλοντος για το Μαυροδένδρι από τη διάνοιξη του ορυχείου της ΔΕΗ. Η μελέτη αυτή προτείνουμε να γίνει υπό την αιγίδα της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης με προγραμματική σύμβαση είτε με πανεπιστήμιο` του εσωτερικού είτε του εξωτερικού το οποίο θα εξειδικεύσει τις προτάσεις για παρεμβάσεις - επεμβάσεις. Σε αυτήν τη μελέτη να θεωρείται δεδομένο η μετεγκατάσταση της Ποντοκώμης ως υπόθεση εργασίας.»
- Η εκπόνηση μελέτης επιπτώσεων στην υγεία των κατοίκων από τη λειτουργία της ΔΕΗ ΑΕ στην περιοχή. Η μελέτη αυτή να λάβει υπόψη της όλες τις αντίστοιχες επιμέρους μελέτες που έχουν εκπονηθεί κατά καιρούς για το θέμα.»
Σε αυτές μας τις προτάσεις εμμένουμε. Διότι είναι προτάσεις οι οποίες προέκυψαν μέσα από ένα ευρύ διάλογο με τους δημότες μας μακριά από σκοπιμότητες.
- Φεβρουάριος 2007, Νομαρχιακό Συμβούλιο μετά από μία τεκμηριωμένη εισήγηση του Νομάρχη, η μελέτη επιστράφηκε στο ΥΠΕΧΩΔΕ ομόφωνα «Θεωρεί αναγκαία την πρόβλεψη στη ΜΠΕ της μετεγκατάστασης του Δ.Δ. Ποντοκώμης, τη λήψη μέτρων για την προστασία των κατοίκων της Ποντοκώμης και του Μαυροδενδρίου (ως όμορο Δημοτικό Διαμέριομα) και την πρόβλεψη μέτρων για την οικονομική και κοινωνική αποκατάσταση των θιγομένων κατοίκων της περιοχής.»
- Απρίλιος 2007, το ΥΠΕΧΩΔΕ επιστρέφει τη ΜΠΕ στη ΔΕΗ για επανυποβολή κάνοντας πρακτικά δεκτή την παραπάνω απόφαση του Νομαρχιακού Συμβουλίου.
- Ιούνιος 2007, Δ.Σ. ΔΕΗ ΑΕ τοποθέτηση Νομάρχη: «Η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Κοζάνης θεωρεί απολύτως επιβεβλημένη τη συνέχιση της πολιτικής μετεγκαταστάσεων. Για την εκμετάλλευση του λιγνιτικού κοιτάσματος στην περιοχή Ποντοκώμης αναμένουμε την εκ νέου υποβολή της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του λιγνιτωρυχείου Νοτιοδυτικού Πεδίου, που θα πρέπει να σηματοδοτεί μια νέα αντίληψη της ΔΕΗ Α.Ε. για την περιοχή. Η αρχική Μελέτη που κατατέθηκε ήταν από πάρα πολλές απόψεις μη αποδεκτή.»
- Παράλληλα οργανώθηκαν κινητοποιήσεις των δημοτών, γίνονται γενικές συνελεύσεις, με άξονα την προστασία του περιβάλλοντος με πρωτοβουλίες και του Συλλόγου Περιβάλλοντος και Ποιότητας Ζωής Δημητρίου Υψηλάντη.
- 13 Νοεμβρίου 07 η ΔΕΗ ανακοίνωσε επισήμως με Δελτίο Τύπου μεταξύ άλλων «την κατασκευή μονάδας ισχύος 450 MW, τεχνολογίας ρευστοποιημένης κλίνης, με καύσιμο λιγνίτη, στην περιοχή Κοζάνης - Πτολεμαΐδας……Στα πλαίσια αυτά οι αρμόδιες υπηρεσίες θα προχωρήσουν στις αναγκαίες προκαταρκτικές μελέτες για την υλοποίηση των ανωτέρω έργων και, μεταξύ άλλων, θα ξεκινήσουν άμεσα τις διαδικασίες για την απόκτηση των απαιτούμενων εδαφών για την εξασφάλιση καυσίμου για τη Μονάδα της περιοχής Κοζάνης Πτολεμαΐδας, ικανοποιώντας το σχετικό αίτημα της Νομαρχίας Κοζάνης για τη μετεγκατάσταση των οικισμών Ποντοκώμης και Μαυροπηγής.»
Ας μπούμε όμως στο σήμερα. Η απόφαση της μετεγκατάστασης ήταν σημαντική τώρα όμως αρχίζουν τα δύσκολα!!!
Τα θέματα που πρέπει να αντιμετωπισθούν είναι πολλά και οι διαδικασίες χρονοβόρες. Επιγραμματικά θα θέσω μερικά ζητήματα:
1. Απαιτούνται άλλες δεσμεύσεις της ΔΕΗ ΑΕ για την μετεγκατάσταση; Θεωρείται την απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της ΔΕΗ ΑΕ δεσμευτική;
2. Προκειμένου να τηρηθεί το χρονοδιάγραμμα απομάκρυνσης του οικισμού Ποντοκώμης, όπως ζητείται από τη ΔΕΗ ΑΕ με χρονικό ορίζοντα το 2015, πρέπει η ΔΕΗ να υποβάλλει το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης των ενεργειών που την αφορούν:
· Περιβαλλοντική μελέτη (που αφορά και το Μαυροδένδρι όπως και όλους τους όμορους οικισμούς οικισμών που μετεγκαθίστανται)
· Κτηματογράφηση Ποντοκώμης
· Έγκριση περιβαλλοντικών όρων
· Δικαστικό προσδιορισμό αποζημιώσεων
· Ολοκλήρωση της απαλλοτρίωσης με καταβολή αποζημιώσεων στους δικαιούχους
Ζητούμε σήμερα να ληφθεί απόφαση Δημοτικού Συμβουλίου η οποία να αποσταλεί στη ΔΕΗ ΑΕ και κοινοποίηση σε όλους τους συναρμόδιους φορείς σχετικά με την προετοιμασία άμεσα από μέρους της πρότασης χρονοδιαγράμματος.
3. Ο Δήμος σε συνεργασία με τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση και την Περιφέρεια πρέπει να λύσουν προβλήματα που αφορούν την τύχη του Τοπικού Διαμερίσματος. Βήματα που πρέπει να γίνουν:
· Χρηματοδότηση ειδικής μελέτης «περιβαλλοντικής αξιολόγησης» των θέσεων στις οποίες μπορεί να γίνει η μετεγκατάσταση. Δηλαδή με μία διαδικασία όπου θα αξιολογηθούν, με επιστημονικό τρόπο, οι προτεινόμενες τοποθεσίες για μετεγκατάσταση με στόχο την καλύτερη αξιολόγηση σε συνεργασία με τους δημότες.
· Ανακοίνωση των αποτελεσμάτων της μελέτης στους δημότες της Ποντοκώμης με πλήρη επιχειρηματολογία των πλεονεκτημάτων κα μειονεκτημάτων, του κόστους των έργων υποδοχής, κλπ.
· Απόφαση των δημοτών της Ποντοκώμης για το νέο χώρο
· Διαδικασίες πολεοδόμησης και παραχώρησης εκτάσεων
· Ανάθεση μελετών για τα έργα υποδομής του νέου οικισμού
· Ανάθεση έργων κατασκευής νέων υποδομών
· Κλήρωση παραχώρησης οικοπέδων και η στήριξη των κατοίκων για την ανέγερση κατοικιών
Τα παραπάνω ως διαδικασία διαρκούν αρκετά από 4,5 έως 9 χρόνια. Μπορώ αν θέλετε παρουσιάσω το σχετικό υπολογισμό και τα βήματα της μετεγκατάστασης του Τ.Δ. Ποντοκώμης.
Ζητούμε στη σημερινή απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου τη σύνταξη μελέτης «περιβαλλοντικής αξιολόγησης» για το Τ.Δ. Ποντοκώμης και η παράλληλη εκκίνηση των διαδικασιών εντός 15 ημερών που να εκκινεί και τυπικά το διάλογο με όλους όσους ενδιαφέρονται να «φιλοξενήσουν» την Ποντοκώμη.
4. Η εξεύρεση πόρων είναι ίσως και το πιο σοβαρό. Η εμπειρία των οικισμών Κλείτου και Κομάνου δείχνουν ότι παρά τις καλές προθέσεις των αρμόδιων φορέων δεν έχουμε τα επιθυμητά αποτελέσματα. Το θέμα της χρηματοδότησης είναι το κυρίαρχο και οι ενέργειες που πρέπει να γίνουν από τώρα για την εξεύρεση πόρων:
· Διερεύνηση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος των εκτάσεων του δημοσίου (δρόμων, υποδομών, κλπ) στον οικισμό Ποντοκώμης.
· Ενέργειες απόκτησης ιδιοκτησίας με συνδρομή Ν.Α. και Περιφέρειας ώστε ο Δήμος να εισπράξει τις αποζημιώσεις και όχι το κράτος.
· Διερεύνηση εξωδικαστικού προσδιορισμού των αποζημιώσεων για τα παραπάνω με τη ΔΕΗ ώστε, εάν έγκαιρα καταβληθούν τα χρήματα, να προχωρούν τα έργα υποδομής στο νέο οικισμό ακόμη και πριν τη διαδικασία της απαλλοτρίωσης. Πιστεύω ότι μία τέτοια λύση εάν είναι εφικτή θα εξυπηρετούσε όλους.
Εάν δεν μπορεί να γίνει εξωδικαστικός προσδιορισμός (όπως ο κ. Δαβάκος, δντής ΛΚΔΜ εκτιμά ότι δεν μπορεί να γίνει από την εμπειρία του) τα παραπάνω απλά σημαίνουν ότι επιβάλλεται παράλληλα να ξεκινήσουμε άλλες διαδικασίες χωρίς να περιμένουμε την αποζημίωση της ΔΕΗ μετά από τουλάχιστον 2 με 3 χρόνια (αν όλα κινήσουν ομαλά και γρήγορα) αλλά να προβούμε στις διαδικασίες για την ωρίμανση (προετοιμασία μελετών των έργων δημόσιου χαρακτήρα).
Αυτός είναι και ο λόγος:
· που στις τοποθετήσεις μας τόσο στην τελευταία κατανομή του Τοπικού Πόρου που αναλογούσε στο Δήμο μας καταψηφίσαμε την προτεινόμενη κατανομή της παρούσας δημοτικής αρχής.
· που στην ΤΕΔΚ το Σεπτέμβριο ζήτησα ως μέλος του Δ.Σ. την ενίσχυση του ανάλογου μέτρου για τους υπό μετεγκατάσταση οικισμούς.
· που στο τελευταίο Νομαρχιακό Συμβούλιο ζητήθηκε και με τοποθέτηση μου η δυνατότητα του Τοπικού Πόρου να χρηματοδοτεί τις μελέτες προετοιμασίας χωρίς να «χαρίζουμε» στη ΔΕΗ ΑΕ τις υποχρεώσεις της. Είναι θετικό που ο Νομάρχης και το Νομαρχιακό Συμβούλιο, ουσιαστικά πλην ελαχίστων Νομαρχιακών Συμβούλων, συμφώνησε να παραμείνει αυτό το μέτρο χρηματοδότησης στο Επιχειρησιακό Σχέδιο του Τοπικού Πόρου Ανάπτυξης και οφείλω να το επισημάνουμε δημόσια.
Τέλος άφησα ένα από τα πιο σημαντικά ζητήματα που πρέπει να μας απασχολούν.
Η μετεγκατάσταση είναι ένα ζήτημα που για κάθε πολίτη αυτού του τόπου εκλαμβάνεται με διαφορετικό τρόπο. Δεν χρειάζεται να το αναλύσω. Όμως στην ουσία η μετεγκατάσταση είναι κάτι πολύ πιο σημαντικό. Με το ξερίζωμα του κόσμου από το χωριό (δεύτερη φορά σε έναν αιώνα):
- Διαρρηγνύεται ο κοινωνικός ιστός του οικισμού
- Οικογένειες που ζούσαν με τη γεωργία και διέθεταν εξοπλισμό που αγόρασαν με πολλές στερήσεις τώρα πρέπει να αλλάξουν πιθανά επάγγελμα.
- Δημότες μας που απασχολούνταν με υπηρεσίες τώρα πρέπει να αναζητήσουν αλλού την τύχη τους.
Αυτές και πάρα πολλές άλλες αναφορές μπορούν να γίνουν ώστε να γίνει σε όλους αντιληπτό ότι η ΔΕΗ ΑΕ δεν είναι δυνατόν να βλέπει την Ποντοκώμη ως ακίνητα (σπίτια, χωράφια, κλπ) που από κάτω έχουν λιγνίτη. Ως ένα νούμερο με κάποια μηδενικά! Πρέπει να μην ξεχάσει ότι σε αυτόν τον τόπο ζουν άνθρωποι και έχει την ευθύνη να δει προσεκτικά και αυτή την πλευρά. Όποια και αν είναι!!!
Δεν πρέπει να «ακρινοποιηθεί» το Μαυροδένδρι θεωρώντας μικρής σημασίας την τύχη αυτού του οικισμού θέμα για το οποίο αναφέρθηκα στην αρχή και που είναι κατατιθεμένο στα πρακτικά του Δημοτικού Συμβουλίου από μέρους μας εδώ και ένα χρόνο.
Τέλος, ας μην ξεχνάμε ότι το στοίχημα της μετεγκατάστασης Ποντοκώμης και Μαυροπηγής είναι στοίχημα που πρέπει να κερδηθεί για όλη την περιοχή. Είναι αυτό που δίνει τουλάχιστον μία δεκαετία ακόμη ζωή στη λιγνιτική δραστηριότητα με ότι αυτό σημαίνει για όλο το νομό μας. Και αυτό το στοίχημα προϋποθέτει την συστηματική προσπάθεια όλων με πράξεις, με τεκμηρίωση, με δουλειά.
